Altın Rapor: Oyun Kızıştı (15 – 21 Aralık)

Ödül sezonu artık “kim nerede aday oldu” evresini çoktan geçti. Asıl mesele, kimin momentum yakaladığı ve bu rüzgârı ne kadar taşıyabileceği. Akademi’nin kısa listelerinden yerel eleştirmen gruplarının tercihlerine, Scripter adaylarından AACTA ve SCL okumalarına kadar bu hafta tablo biraz daha netleşti gibi. Bazı filmler istikrarlı biçimde güç toplarken, bazıları da sessizlikleriyle soru işaretleri yaratıyor. Altın Rapor’un bu sayısında, sezonun gidişatını belirleyen bu küçük ama kritik sinyalleri bir araya getiriyor, Oscar yolunda kimin öne çıktığını okumaya çalışıyorum.

Oscar’ın 12 kategorisinde kısa listeler duyuruldu!

Haftayı Akademi’den gelen önemli bir haberle açtık. 22 Ocak’ta açıklanacak 98. Akademi Ödülleri’nin 12 kategorisinde kısa listeler resmen duyuruldu. Bu yıl ilk kez verilecek kasting ödülünün yanı sıra, görüntü yönetimi dalı da ön oylamayla finalistleri belirlenen kategoriler arasına dahil edildi. Listeye şöyle bir göz attığınızda Sinners (8), Wicked: For Good (8) ve Frankenstein’ın (6) en çok anılan yapımlar olduğunu söylemek mümkün. Ancak kısa liste başarısının doğrudan adaylığa dönüşeceğinin hiçbir garantisi yok. Özellikle makyaj & saç tasarımı ve görsel efekt gibi dallarda, branş üyelerine özel yapılan ve “bake-off” olarak bilinen sunumlar belirleyici oluyor. Adaylıklar çoğu zaman tamamen o günkü performansa bağlı.

Bana kalırsa listenin asıl dikkat çeken filmi Sirât. Oliver Laxe imzalı yapım yalnızca uluslararası film değil, özgün müzik, ses, görüntü yönetimi ve inanılması güç ama kasting dallarında da kısa listeye kalmış durumda. Bu performans, filmi En İyi Film yarışında da görme ihtimalini akla getiriyor. Kısa listelerde ayrıca Nouvelle Vague (görüntü yönetimi), Diane Warren: Relentless (özgün müzik), Viva Verdi (özgün şarkı), The Alto Knights (makyaj & saç tasarımı) ve The Electric State (görsel efekt) gibi sürprizler de dikkat çekiyor. Tüm kısa listelere buradan göz atabilirsiniz. Bu arada kısa animasyon, kısa belgesel ve kısa film dallarında çevrimiçi erişime açık finalistleri ise Oscar Boy’un Twitter hesabında paylaşıyorum.

Oscar, YouTube’a geliyor

Son 15 yılda televizyonun geçirdiği dönüşümden Oscar’ların da nasibini alması kaçınılmazdı. Bir süredir Akademi’nin, üç tören sonra sona erecek olan ABC anlaşmasının ardından nasıl bir yol izleyeceği Hollywood kulislerinde sıkça konuşuluyordu. Netflix’in de adının geçtiği yayın hakkı yarışından galip çıkan platform ise neyse ki YouTube oldu. AMPAS, 2029 itibarıyla Oscar törenini ve Akademi’nin düzenlediği tüm etkinlikleri, dünya çapında ve ücretsiz olarak YouTube üzerinden yayınlayacağını duyurdu. Bayram mı dersiniz, devrim mi artık orası size kalmış ama Oscar Boy’un yolundan geçmiş herkes için sevindirici bir haber olduğu kesin. Elbette bu gelişme aynı zamanda bir devrin kapanışı anlamına da geliyor. Pandemi öncesinde bizde sona eren Yekta Kopan’lı eşlikçi yayın geleneğinin, artık küresel ölçekte de zorluk yaşayacağını söyleyebiliriz. Öte yandan bu hamle, yayın süresi konusunda büyük bir özgürlük alanı açarken, Akademi Ödülleri’ni de yepyeni ve çok daha genç bir izleyiciyle buluşturma potansiyeli taşıyor.

Avustralya Akademisi’nden uluslararası adaylar

Avustralya Akademisi (AACTA) Oscar’la doğrudan bir ilişkiye sahip olmasa da, sezonun endüstri tarafında nelerin konuşulduğunu anlamak açısından önemli göstergeler sunuyor. Bu yıl açıklanan uluslararası adaylar da fazlasıyla ipucu barındırmakta. Elbette Russell Crowe, Joel Edgerton, Rose Byrne, Jacob Elordi ve Dacre Montgomery gibi Avustralyalı isimlerin aldığı adaylıklara çok fazla anlam yüklememek gerekiyor. Ancak Hamnet’ten Emily Watson’ı listede görmek ya da Glenn Close’un Wake Up Dead Man ile yardımcı kadın oyuncu kategorisine girmesi, tesadüf olarak geçiştirilecek hamleler değil. Bir diğer dikkat çekici nokta ise Sinners’ın yalnızca film ve yönetmen dallarında anılmış olması. Yapımın hiçbir oyuncusunun adaylık alamamış olması, sezonun ilerleyen safhaları için soru işaretleri yaratıyor. Tam listeye mutlaka siz de bir göz atın.

Besteciler ve söz yazarları adaylarını belirledi

Endüstri cephesinden, üstelik bu kez ABD merkezli bir gruptan Noel öncesi önemli bir adaylık listesi daha geldi. Besteciler ve söz yazarlarından oluşan SCL, Wicked: For Good ve Sinners’ın domine ettiği bir tablo ortaya koymuş durumda. Ana dalda One Battle After Another, Hamnet ve Frankenstein gibi güçlü rakiplerin varlığı da dikkat çekiyor. Özgün şarkı tarafında ise bir türlü yakamızı bırakmayan Diane Warren’ı, Come See Me in the Good Light için stüdyoya giren Sara Bareilles’i listede görüyoruz. Ayrıca Akademi’nin özgün şarkı kısa listesine aldığı 15 parçanın 8’inin SCL adayları arasında yer aldığını da not düşelim. Ödüller 6 Şubat’ta sahiplerini bulacak. Adayların tamamına bu linkten ulaşabilirsiniz.

Yılın en iyi uyarlamaları: Scripter adayları

Güney California Üniversitesi tarafından, uyarlama senaryolara ve adapte edildikleri özgün edebiyat eserlerinin yazarlarına verilen Scripter Ödülleri’nin bu yılki adayları açıklandı. Yabancı filmlere karşı bilindik mesafeleri nedeniyle No Other Choice’u tamamen görmezden gelmeleri, ortaya fazlasıyla “beklenen” bir liste çıkarmış. Sinema tarafında Frankenstein, Hamnet, One Battle After Another ve Train Dreams’e, Ira Sachs’ın yeni filmi Peter Hujar’s Day eşlik ediyor. Televizyon kategorilerinde ise Dark Winds, Death by Lightning, Dept. Q, Slow Horses ve Wolf Hall yarışacak. Scripter Ödülü’nün yeni sahibini 24 Ocak’ta öğreneceğiz.

Londra eleştirmenleri hiç üzmüyor

Yerel eleştirmen gruplarına geçmeden önce, New York, Los Angeles ve NSFC ile birlikte her zaman ayrı bir yere koyduğumuz Londra eleştirmenlerinin adaylarına da değinmek istedim. 1 Şubat’ta dağıtacakları ödüllerde One Battle After Another, tam 9 dalda adaylık alarak listenin zirvesine yerleşti. Britanya/İrlanda yapımı film kategorilerinin etkisiyle Hamnet de 8 adaylığa ulaşmış durumda. Ancak ilginç bir şekilde Paul Mescal bu listelerde kendine yer bulamamış. The Mastermind, Sirât ve Sorry, Baby’ye hak ettikleri değeri veren grubun tam aday listesine, yılı kapatmadan önce mutlaka göz atın. Zaten hepsini izleyen biri için “Bir şey kaçırdım mı?” kaygısı da ortadan kalkıyor, sezonu eksiksiz kapatmış oluyorsunuz.

Yerel gruplarda geçtiğimiz hafta

Tek bir yarışmacının arkasında durduklarında momentum yaratmaktan öteye gidemeyen yerel eleştirmen gruplarını bu hafta da topluca aldım Altın Rapor’a. Dileyenler 2025/26 Ödül Cetveli sayfasına da göz atabilir. Ödül dağıtan grupların sayısı iyice arttığı için, aşağıda ana kategorilerdeki ilk üçleri, aldıkları ödül sayılarıyla birlikte paylaşıyorum.

• Kansas City eleştirmenleri 60. yıllarını kutlarken önce adaylarını duyurdu, ardından da ödüllerini dağıttı.
• Kadın sinema yazarlarının büyük ödülleri I’d Kick You If I Had Legs ve Hamnet’e gitti.
• Utah eleştirmenleri de sezonun trendlerine uydu.
• Siyah Film Eleştirmenleri Birliği (BFCC) Sinners’a En İyi Film dahil 7 ödül verdi.
• Philadelphia eleştirmenleri de oyunu One Battle After Another’dan yana kullandı.
• Adaylarını hafta başında açıklayan Las Vega eleştirmenleri, Amanda Seyfried’e sezondaki ilk ödülünü verdi.
• Boston’ın çevrimiçi sinema yazarları da One Battle After Another dedi.
• Georgia eleştirmenleri adaylarını duyurdu.
• Florida’dan önce pek şahane bir aday listesi, ardından da Josh O’Connor ve Park Chan-wook’lu özgün seçimler geldi.
• Austin eleştirmenleri 5 kategoride One Battle After Another’ı ödüllendirdi.
• Sinners’a Black Reel Ödülleri’nden 22 adaylık geldi.
• Dublin eleştirmenleri de sürpriz bir şekilde Sinners’ı seçti.
• Çevrimiçi kadın sinema yazarları adaylarını belirledi.
• Dallas eleştirmenleri kalabalığa dahil olarak One Battle After Another’ı ödüllendirdi.
• San Diego’da Sinners 4 ödül birden aldı.
• Seattle’da One Battle After Another 8 ödül alarak şov yaptı.
• Güneydoğu Film Eleştirmenleri Birliği cephesinde de sürpriz yok.
• Jacob Elordi sezondaki ilk ödülünü NYFCO’dan aldı.
• Indiana’nın cinsiyetsiz kategorilerinde erkekler galip geldi.
• Phoenix’in “diğer” eleştirmen grubu da (PFCS) sırasını savdı.

Hemen bakalım ana dallara:

FİLM
1. One Battle After Another (19)
2. Sinners (8)
3. If I Had Legs I’d Kick You

YÖNETMEN
1. Paul Thomas Anderson (17)
2. Ryan Coogler (9)
3. Jafar Panahi, Chloé Zhao ve Park Chan-wook (1)

ERKEK OYUNCU
1. Michael B. Jordan (9)
2. Leonardo DiCaprio ve Ethan Hawke (6)
3. Timothée Chalamet (5)

KADIN OYUNCU
1. Rose Byrne (13)
2. Jessie Buckley (12)
3. Tessa Thompson (2)

YARDIMCI ERKEK OYUNCU
1. Benicio del Toro (13)
2. Stellan Skarsgård ve Sean Penn (5)
3. Miles Caton, Damson Idris, Jacob Elordi ve Delroy Lindo (1)

YARDIMCI KADIN OYUNCU
1. Amy Madigan (12)
2. Teyana Taylor (8)
3. Wunmi Mosaku (3)

SENARYO
1. One Battle After Another (19)
2. Sinners (12)
3. It Was Just an Accident (5)

ULUSLARARASI FİLM
1. It Was Just an Accident (12)
2. Sentimental Value (5)
3. No Other Choice (4)

ANİMASYON
1. KPop Demon Hunters (18)
2. Zootopia 2 (3)
3. Endless Cookie, Arco ve Little Amélie (2)

BELGESEL
1. The Perfect Neigbor (13)
2. Orwell: 2+2=5 (3)
3. My Undesirable Friends (2)

Her Perşembe O Podcast’teyiz

12 yıllık serüvenimizi, her Perşembe gerçekleşen buluşmalara dönüştürdüğümüz yeni sezonda bir bölümü daha geride bıraktık. Bu hafta Netflix’ten Wake Up Dead Man ve Jay Kelly’yi masaya yatırırken, bültende yer verdiğim ödül sezonu gelişmelerini de konuştuk. Abone sayımız da bu aralar yüz güldürüyor. Siz de aramıza katılmak isterseniz Spotify, Apple Podcasts ve YouTube Music üzerinden abone olmayı unutmayın.